Sunday, 4 December 2022

سرائیکی صوبہ کیتے بݨائی پارلیمانی کمیٹی۔ کُجھ وچار ۔۔۔۔ شاکا سانگھڑی


سرائیکی صوبہ کیتے بݨائی پارلیمانی کمیٹی۔ کُجھ وچار

شاکا سانگھڑی


تازہ خبر اے جو سپیکر نیشنل اسمبلی راجہ پرویز اشرف دی پاسیوں پنجاب وچ ننویں صوبے دے بݨاوݨ کیتے ہک پارلیمانی کمیٹی بݨائی ڳئی اے۔ ایں خبر کوں پڑھݨ سمجھݨ کیتے اے ڳالھیں چیتے وچ آندن:

۔ پی ٹی آئی دی حکومت دے دور وچ مسلم لیگ تے پی ٹی آئی پاسیوں پنجاب دی ونڈ دے ݙوآئینی ترمیمی بلز پیش تھئے جیڑھے اڳوں نیشنل اسمبلی دی لاء ایند جسٹس کمیٹی دو بھیڄ ݙتے ڳئے۔ مسلم لیگ (ن) دا ݙو صوبیں دا بل تے پی ٹی آئی دا ترائے ڈویژن دے صوبے دا بل۔ لاء ایند جسٹس کمیٹی دے چیرمین ریاض فتیانہ 21 اگست 2019 دی میٹنگ وچ اے فیصلہ ݙتا جو پنجاب وچ ننویں صوبے سانگے "ملٹی پارٹی سپیشل پارلیمانی کمیٹی" بݨائی ونڄے جیڑھی مشورہ کر کنیں آئینی ترمیمی بل کوں فائنل کرے۔ ایں فیصلے پچھوں سپیکر اسد قیصر ایں تجویز کوں بد نیتی نال دٻا ݙتا تے اے کمیٹی کݙاھیں وی نہ بݨائی ڳئی۔


۔ سپیکر راجہ پرویز اشرف اوں پراݨے لاء اینڈ جسٹس کمیٹی دے فیصلے کوں اڳوں وَدھندیں ہوئیں پروسیجرز مطابق اے کمیٹی بݨا ݙتی اے۔ مطلب اے کمیٹی پراݨے کم تے بݨائی ڳئی اے تے سارے پارلیمانی پروسیجرز کوں فالو کریندیں ہوئیں بݨائی ڳئی اے۔


۔ ایں کمیٹی دی جے ممبرشپ ݙیکھوں تاں او دلچسپ اے۔ ایندے وچ مسلم لیگ دا چھڑا ہک نمائندہ اے، باقی سبھے پیپلز پارٹی یا اوندے اتحادی ہن (ایم کیو ایم، بلوچستان عوامی پارٹی تے پی ٹی آئی دے سندھ صوبہ دے باغی ممبران اسمبلی)۔ ݙوجھے لفظیں وچ ایں کمیٹی وچ ٻہوں وݙی اکثریت سندھیں یا پیپلز پارٹی دے اتحادیں دی ہے جیڑھی اوندی لائن تے چل سڳدن۔


۔ ایں کمیٹی دا چیرمین خورشید شاہ کوں بݨایا ڳئے جیڑھی جو آپ ہک دلچسپ ڳالھ اے۔ خورشید شاہ مسلم لیگ (ن) دے قریب تے سرائیکی صوبہ دا مخالف سمجھیا ویندے۔ اونکوں ایں کمیٹی دا چیرمین بݨا کنیں پارٹی ڈسپلن دا پابند بݨایا ڳئے تاں جو مسلم لیگ (ن) دی مخالفت آپ برداشت کرے (کراڑے ہتھ لڳے پئین)
۔ ایں کمیٹی دے "ٹرمز آف ریفرنسز " ٻہوں محدود تے ویلھے دے پابند ہن۔ صوبہ بݨاوݨ کیتے آئین دے جنہیں آرٹیکلز وچ ترمیم دی لوڑھ اے، او نشابر کر کنیں لکھ ݙتے ڳئین تے نال ایندی فائنل رپورٹ کیتے ہک مہینے دے مدت مقرر کر ݙتی ڳئی اے۔


۔ اہم سوال اے ہے جو کیا اے آئینی ترمیمی بل نیشنل اسمبلی وچ رائے شماری کیتے پیش تھیسی یا نہ تھیسی۔ پروسیجرز تے رولز موجب ایں طرانح دے کہیں بل کوں پیش کرݨ دا اختیار سپیکر نیشنل اسمبلی دے ہتھیں ہوندے۔ ݙوجھے لفطیں وچ اے راجہ پرویز اشرف (پیپلز پارٹی) دے ہتھیں ہے جو او بل رائے شماری کیتیے پیش کریندے یا نہ؟ جے اے بل رائے شماری کیتے پیش تھیندے تاں اے مسلم لیگ (ن) تے پی ٹی آئی دے ڳلے وچ پھاتی ہک ہݙی بݨ ویسی۔ جے او مخالفت یا بائیکاٹ کریندن تاں وی گندے تھیندن جے حمایت کریندن تاں وی اوکھے ہن۔


۔ جے تائیں سینیٹ دی ڳالھ ہے تاں پیپلز پارٹی تے ایم کیو ایم دا کجھ ݙینہہ پیلھوں اے فیصلہ تھئے جو سینیٹ دا چیرمین وَٹایا ونڄے۔ جے سینیٹ وچ پیپلز پارٹی دا چیرمین آندے تاں اتھاں وی ایں بل کوں پیش کرݨ دی راہ پدھری تھی ویندی اے۔ ویسے اَڄاں اپوزیشن لیڈر خود آڄ یوسف رضا گیلانی اے۔


۔ ایں ساری تفصیل دا مطلب اے آکھݨ نئیں جو ننواں صوبہ دا آئینی عمل مکمل تھی ویسی۔ اے ٻہوں مشکل اے۔ مقصد اے لڳدے جو پارلیمانی ایکشن دی راہیں پنجاب دی ونڈ تے سرائیکی صوبہ دے ایشو کوں جنرل الیکشن کنیں پیلھوں مین سٹریم پولیٹکل ڈسکورس تے پروسس وچ گھن آندا ونڄے تاں جو سرائیکی وسیب وچ پی ٹی آئی تے مسلم لیگ (ن) کیتے اوکھ پیدا کیتا ونڄے۔


۔ اے سارے اُتلے پوائنٹس ایں اہر سانگے چھڑے میݙے اندازے ہن۔ کجھ ویلھے وچ سچوئیشن ودھیک کلئیر تھی آسی۔