تاریخ وچوں: شیخ رکن الدین مُلتانی (سُہروردی) اتے سلطنتِ دہلی

تاریخ وچوں

شیخ رُکن الدین مُلتانی (سُہروردی) اتے سلطنتِ دہلی

تُرک دہلی سلطنت دے ویلہے ہندوستان وچ سُہروردی سلسلہ دے بانی بہاالدین زکریا مُلتانی (شیخ الاسلام، ہند) دے پوہترے شیخ رکن الدین مُلتانی (1251-1335 عیسوی) دا تغلق بادشاہت (1320-1420 عیسوی) نال ٻہوں گھاٹا اتے کولہا سانگا بݨ ڳیا۔غیاث الدین تغلق دے دور وچ شیخ رکن الدین کئی سالیں (وریہیں) تائیں دِلی وچ شاہی مہمان بݨ کنیں رہندا ریہا۔ آکھیا ویندے جو شیخ رکن الدین کوں سُلطان محمد ابن تغلق دی پاسوں ہک سو موضع جات دی جاگیر ݙتی ڳئی۔ اے تغلق دی پاسوں کہیں کوں ݙتی ڳئی سبھ توں وݙی جاگیر ہئی۔

ایندا نتیجہ نکھتیا جو خانگاہ (خانقاہ) ہولیں ہولیں سلطانِ دہلی دے انتظام وچ لڳی ڳئی۔خانگاہی معاملات اُتیں حکومت دی پاسوں ٻہوں سخت دھیان رکھیا ویندا ہئی۔ ابنِ بطوطہ اوں ویلہے مُلتان آیا تاں او لِکھدے جو والیِ ملتان دے اجازت نامہ مُتوں شیخ رکن الدیں کہیں بندے کوں خانگاہ وچ پیر نہی رکھݨ ݙیندا۔سلطنت دے ایں کنٹرول دی وجہ توں سُہروردی سلسلہ دی حثیت ہک حکومتی ادارہ جہیں تھی ڳئی۔ شیخ بہاالدین زکریا مُلتانی (1170-1267 عیسوی) دے ویلہے خانگاہ وچ ونکو ونک دے مسافریں ، اُمرا، غُربا، سبھ دا آوݨ ونڄݨ ہوندا ہئی ابنِ بطوطہ دے مطابق تُغلق دور وچ سُلطان دی اجازت مُتوں کوئی بندہ خانگاہ نہی رَیہے سڳدا۔

Translation and adopted from:

Qamar-ul Huda (1998) The Sufi Order of Shaikh ‘Abu Hafs ‘Umar al-Suhrawardiand the Transfer of Suhrawardiyya Religious Ideology to Multan, Ph.D. thesis submitted to University of California, Los Angles (USA). P. 151

"Shaikh Rukn al-din’s contacts with government services increased under

the Tughluqs. During Ghiyath al-din Tughluq’s reign, the shaikh stayed in Delh

for several years as a guest. It is reported that the shaikh accepted a grand

donation of a hundred villages from Sultan Muhammad ibn Tughluq. The

khanqah gradually came under the control the sultan, and strict supervision

became an issue so that even Ibn-Battuta reported that Shaikh Rukn al-din would

not allow anyone to enter the khanqah until formal permission was obtained from

the wali of M ultan.^ Tughluq’s control over Shaikh Rukn al-din’s khanqah

transformed the Suhrawardi silsila into another government institution. Under

Shaikh Zakariyya the Suhrawardi khanqah attracted a combination of travelers,

cultural elites, and lower-class members. Ibn-Battuta reported that the Tughluq

control of the khanqah forbade any traveler to stay there unless permission was

granted by the Sultan."